De gekke 5 minuten van katten

Veel kattenbaasjes zullen het volgende vast herkennen: het ene moment is alles nog rustig en het andere moment racet je kat plotseling door de kamer heen, springt hij op allerlei meubels of hangt hij ineens in de gordijnen. We moeten er vaak om lachen, maar we willen natuurlijk wel voorkomen dat de kat onbedoeld dingen in huis omstoot of zichzelf bezeert. Waar komt dit gekke gedrag vandaan en wat kun je eraan doen? In deze blog gaan we dieper in op welke verschillende oorzaken er kunnen zijn voor de gekke 5 minuten van jouw kat.

Wat houdt ‘de gekke 5 minuten’ bij een kat in?

Ongeacht het ras of de leeftijd van de kat (al is het natuurlijk logisch dat het vaker voorkomt bij wat jongere katten dan oudere katten); iedere kat heeft wel eens een gek momentje. Met de ‘gekke 5 minuten’ (in het Engels ook wel ‘zoomies’ genoemd) wordt het momentje van de dag bedoeld waarop de kat uit het niets rondjes rent door het huis. Het kan lijken alsof de kat door iets wordt achterna gezeten of juist zelf iets probeert te achtervolgen. Ook kan het voorkomen dat de kat op of over de meubels heen springt. Vaak duurt dit gekke gedrag slechts een paar minuten en stopt het even plotseling als het ontstaan is. Het kan dus goed dat jouw harige viervoeter daarna weer heerlijk ligt te dutten en doet alsof er niks is gebeurd.

Katten zijn van nature jagers en jagen vanuit hun instinct voornamelijk tijdens de schemering. De kans is dus groot dat de kat zijn gekke 5 minuten in de ochtend of in de avond vallen, maar het kan ook op ieder ander moment van de dag voorkomen. De redenen voor dit wilde en gekke gedrag variëren. We gaan hieronder dieper in op de verschillende oorzaken.

Opgekropte energie

De meest logische verklaring is dat de gekke 5 minuten een gevolg zijn van overtollige energie van de kat. De meeste (huis)katten brengen het grootste gedeelte van de dag slapend en binnenshuis door. Toch hebben zij energie dat verbrand moet worden, net als bij ieder ander dier. In huis kunnen zij deels hun energie kwijt, maar af en toe moet deze energie er toch echt even goed uit. Het rondrennen zou dan een manier kunnen zijn om deze opgekropte energie kwijt te raken; een letterlijke ontlading dus. De gekke 5 minuten bij een kat zien we daarom voornamelijk terug bij katten die niet of weinig buiten komen.

Op jacht naar een prooi

Katten zijn van nature roofdieren. Huiskatten hebben dit instinct tot op zekere hoogte behouden, ook al hoeven onze huisdieren niet meer te jagen om aan hun voedsel te komen. Daarom zal een kat die gek doet soms eigenlijk jachtgedrag vertonen, waarbij ze jagen op hun denkbeeldige prooi. Op deze manier kunnen zij toch hun jachtinstinct bevredigen.

Vlooien

Iedereen die wel eens een vlooienbeet heeft gehad weet hoe dat voelt. Een vlooienbeet zorgt voor een scherpe, korte pijnscheut en is een onprettig gevoel. Je kunt je dus goed voorstellen dat vlooienbeten al heel snel heel vervelend kunnen worden. Een kat die wordt gebeten door een vlo kan daar dus ook gerust van verschieten. Vooral gek gedrag dat in combinatie met miauwen en krabben is, kan betekenen dat de kat overgevoelig is voor vlooienbeten of jeuk heeft op een plek waar hij niet bij kan.

Als je vermoedt dat jouw kat vlooien heeft, is het belangrijk om de kat te behandelen met een goed vlooienbestrijdingsmiddel dat veilig is voor katten. Naast het behandelen van de kat is het ook noodzakelijk om eventuele andere huisdieren te behandelen en de hele omgeving waar de dieren leven grondig schoon te maken. Vooral de ligplekken van de huisdieren moeten regelmatig schoongemaakt worden.

Wanneer de vlooien behandeld zijn, zou de kat met dit gedrag moeten stoppen.

Ouderdom

Wanneer een kat ouder wordt, gaan de hersenen anders functioneren. Er kunnen veranderingen in de hersenen ontstaan die invloed hebben op het geheugen, leervermogen en gedrag van de kat. Dit wordt ook wel dementie of seniliteit genoemd. Symptomen kunnen bijvoorbeeld desoriëntatie en veranderingen van de persoonlijkheid zijn (de kat kan bijvoorbeeld ineens veel angstiger zijn). Ouderdom bij een kat kan er voor zorgen dat het dier vreemd gedrag gaat vertonen, zonder duidelijke reden.

Na een kattenbakbezoek

Het komt regelmatig voor dat katten nadat ze op de kattenbak zijn geweest de dolle 5 minuten hebben. Dit gebeurt voornamelijk nadat ze gepoept hebben (opluchting! 😉). Als de kat gezond is, geen afwijkende ontlasting heeft en de kattenbak verder in orde is, mag dit beschouwd worden als normaal kattengedrag. Heb je het vermoeden dat de kat pijn heeft of stress ervaart op de kattenbak? Neem dan contact op met de dierenarts.

Leer de lichaamstaal van jouw kat kennen

Katten zijn over het algemeen speelse dieren. Het is dus ook volkomen normaal kattengedrag als jouw kat zo nu en dan vrolijk door het huis stuitert. Maar wanneer je kat steeds vaker op een dag door het huis heen vliegt, is het misschien verstandig om jezelf af te vragen of er niet iets anders aan de hand is. Is jouw kat bijvoorbeeld veel alleen? Dan kan het zijn dat hij zich gedurende de dag verveelt en niet voldoende uitdaging heeft. Zorg er in dat geval voor dat je jouw kat voldoende aandacht geeft en zorg er ook voor dat hij genoeg afleiding heeft op de momenten dat hij alleen thuis is.

Het is belangrijk om goed de lichaamstaal van jouw kat te leren kennen. Hierdoor wordt het na verloop van tijd gemakkelijker om te zien of de gekke 5 minuten komen door speelsheid en overtollige energie, of dat er misschien toch iets anders aan de hand is met de kat. Wanneer de kat plotseling aanspant, springt of wegrent kan dat namelijk ook een teken zijn van ongemak, pijn en stress. Ook bestaat er het Feline Hyperesthesie Syndroom (FHS), dat een verzamelnaam is voor plotseling wild gedrag van de kat. Dit wordt getriggerd door een onderliggend gezondheidsprobleem. Symptomen van FHS kunnen epilepsie en rugproblemen zijn, maar ook laat het dier vaak onverwachts en onwillekeurige huidtrekkingen en spierkrampen zien. Gelukkig komt deze aandoening niet heel vaak voor.

Merk je een verandering in het gedrag van jouw kat? Neem dan altijd contact op met de dierenarts.